Wiarygodność wyników badań laboratoryjnych zależy od wielu czynników, wśród których bardzo ważną rolę odgrywa prawidłowe przygotowanie do badania oraz sposób i czas pobrania próbek.
Pamiętaj!
Przed wykonaniem badań laboratoryjnych zawsze zapytaj swojego lekarza lub pracownika laboratorium o prawidłowe przygotowanie do wykonania badań oraz poprawny sposób pobierania próbek.Nieprawidłowe przygotowanie do badań oraz pobranie próbek może spowodować uzyskanie wyniku badania, który nie będzie odpowiadał faktycznemu stanowi organizmu i utrudni lekarzowi ocenę stanu zdrowia. Dlatego też, wybierając się do laboratorium w celu wykonania badań laboratoryjnych należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
- Większość badań laboratoryjnych należy wykonywać w godzinach porannych, we krwi pobranej na czczo, po ok. 12-godzinnym spoczynku nocnym.
- W przypadku niektórych badań, np. glukozy, żelaza, triglicerydów, krew zawsze należy pobierać na czczo, gdyż po posiłku parametry te ulegają zmianom.
- Ze względu na rytm dobowy wielu hormonów, krew do badań z zakresu gospodarki hormonalnej organizmu, zaleca się pobierać w godzinach porannych.
- Niektóre badania wymagają specjalnego przygotowania przed pobraniem próbek do badań, np. powstrzymania się od przyjmowania leków, specjalnej diety itp.
- Próbki moczu, kału i innych materiałów pobierane samodzielnie należy pobierać wg zaleceń lekarza lub zgodnie z instrukcjami udostępnianymi w laboratorium.
- Próbki do badań mikrobiologicznych należy pobierać tylko do jałowych pojemników.
- Próbki takie jak np. mocz i kał, należy dostarczać do laboratorium jak najszybciej po pobraniu.
- W przypadku próbek pobieranych samodzielnie, głównie moczu i kału, zawsze należy zanotować godzinę pobrania.
- Pojemniki z próbkami moczu i kału, należy czytelnie podpisać imieniem i nazwiskiem osoby, od której je pobrano.
- Niektóre badania można wykonywać o każdej porze dnia, jednak dla prawidłowej interpretacji wyników, lekarz zawsze uwzględni godzinę pobierania próbek.
Maria Liśkiewicz
pielęgniarka dyplomowana
Wiek pacjenta 20 - 30 lat | Częstotliwość badania |
Morfologia, OB | Raz w roku |
Glukoza | Raz w roku |
Lipidogram | co 3-5 lat |
Cytologia ginekologiczna (kobiety) | Raz w roku |
Badanie ogólne moczu | Raz w roku |
Wiek pacjenta 30 – 40 lat | Częstotliwość badania |
Morfologia, OB | raz w roku |
Glukoza | raz w roku |
Lipidogram | raz w roku |
Cytologia ginekologiczna | raz w roku |
Badanie poziomu elektrolitów | co 3 lata |
Badanie ogólne moczu | raz w roku |
Wiek pacjenta 40 – 50 lat | Częstotliwość badania |
Morfologia krwi, OB | raz w roku |
Glukoza | raz w roku |
Lipidogram | raz w roku |
Cytologia ginekologiczna (kobiety) | raz w roku |
Badanie poziomu elektrolitów | co 3 lata |
Badanie ogólne moczu | raz w roku |
Krew utajona w kale | raz w roku |
TSH | raz w roku |
Estradiol, FSH (kobiety) | co 3 lata |
PSA całkowity, PSA wolny (mężczyźni) | co 3 lata |
Wiek pacjenta powyżej 50 lat | Częstotliwość badania |
Morfologia krwi, OB | raz w roku |
Glukoza | raz w roku |
Lipidogram | raz w roku |
Cytologia ginekologiczna (kobiety) | raz w roku |
Badanie poziomu elektrolitów | co 3 lata |
Badanie ogólne moczu | raz w roku |
Krew utajona w kale | raz w roku |
Wapń całkowity w surowicy, fosforany w surowicy (kobiety) | raz w roku |
Magnez w surowicy, kwas moczowy w surowicy | raz w roku |
Albumina w surowicy, kreatynina w surowicy | raz w roku |
TSH | raz w roku |
PSA całkowity, PSA wolny (mężczyźni) | raz w roku |